Elektrik faturaları ister bireysel ister kurumsal müşteri olsun her kesimi rahatsız eder. Teknolojinin gelişmesi ile kullanılan cihazların çeşitlenmesi, ihtiyaçlar derken gün geçtikçe elektrik kullanımı artmakta ve çok sayıda yeni elektrikli cihaz hayatımıza girmiştir. Bu nedenle aydınlatma, ısıtma-soğutma dışında da elektrik tüketimi sürekli artmaktadır. Tüketimin artması doğal olarak faturaların da yükselmesine neden oluyor. Ancak tüketiciler faturaları incelediğinde bedelin neden yüksek olduğunu pek anlayamıyor. Çoğu zaman gelen tutarın doğruluğundan emin olunamıyor. Elektrik faturası hesaplama ile ilgili bazı temel bilgileri bu yazımızda bulabilirsiniz.

Evinize veya işyerinize gelen elektrik faturası oldukça uzun ve karmaşık bir belgedir. Yirmiden fazla kanun ve yönetmeliklerin birleşiminden oluşur. Elektrik faturası üzerinde yer alan bilgiler Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğine göre belirlenmiştir. Ancak lisans sahibi özel elektrik şirketlerinin faturaları çok farklı olabilir. Faturaların aboneler tarafından anlaşılması yaşanabilecek aldatmaca ve mağduriyetleri önleyecektir.

Bazen öyle basit konuları o kadar karmaşık hale getiriyorlar ki danışmanlık işinin artması için özel gayret mi gösteriliyor diye insan merak etmeden yapamıyor. Aslında elektrik faturaları temel olarak üçe ayrılır. Elbette siz bazı faturalarda bu bölümleri bulmakta zorlanabilirsiniz.

1-         Aktif Enerji Bölümü

Elektriğin kendisinin fiyatlandırıldığı bu bölümde kullandığınız enerjinin bedelini görürsünüz. Bu bölümde temel olarak alması gerekenler aşağıdaki gibidir.

(A)Aktif Enerji Miktarı (kWh) (B)Aktif Enerji Birim Fiyatı (TL/Kr)    (C)Toplam Enerji Bedeli (TL)

A X B = C formülü ile Aktif Enerji Bedeli Birim Fiyatına ulaşırsınız. Özel enerji şirketlerinin faturaların %95’i bu şekilde hesaplanır. Bazı faturaları günün belli saatlerine göre farklı birim fiyatları ile o saat aralıklarına denk gelen tüketimlerine göre hesaplanır. Yerine gelmişken hemen buna da değinelim.

T1 (Gündüz) Sabah 06:00 / 17:00 arası saatleri kapsar. Bu saat aralığında 11 saat vardır.

T2 (Puant)    Puant 17:00 / 22:00 arası saatleri kapsar. Bu saat aralığında ise 5 saat vardır.

T3 (Gece)      Gece 22:00 / 06:00 arası saatleri kapsar. Bu saat aralığında 8 saat vardır.

Faturayı aldığınızda ilk önce Aktif Tüketim hanesine bakmalısınız. Bu hane sizin o ay harcadığınız elektrik miktarını kilowatt saat cinsinden gösterir. Tüketim tutarının hesaplanması için tarife grubunun bilinmesi gerekir. Bu tek zamanlı tarife ya da üç zamanlı(Gündüz, Puant ve Gece olarak ayrıştırlan) tarife olabilir. Tüketim tutarı tarife grubuna göre farklı hesaplanır. Tek zamanlı tarifede aktif tüketim x aktif birim fiyat= tüketim tutarı TL olarak hesaplanır. Üç zamanlı tarifede ise gündüz, puant ve gece olmak üzere farklı birim fiyatlar üzerinden tüketim tutarı hesaplanır. Aktif tüketim tutarı üzerinden yüzde alınarak vergi ve fonlar hesaplanır ve tutara eklenir. Aktif Enerji ile ilgili tüm konular tedarik şirketlerinin sorumluluğundadır. Ancak tüketim sebebi ile faturada meydana gelen artışlarda sayaç okumasını yapan elektrik dağıtım şirketi sorumludur.

2-         Dağıtım Bedeli

Bu bedel elektriğin üretildiği noktadan kullanım yapılan tüketim noktasına kadar olan ve teknik donanım üzerinden geçen elektriğin bedelidir. Aslında birçok bedelin toplamından meydana gelmektedir. Perakende Satış Hizmet Bedeli, Kayıp Kaçak Bedeli, İletim Bedeli, Sıfır Bakiye gibi hizmetlerinin maliyetini de bu bedel altında öderiz. 2016 yılının Ocak ayından önce faturadaki bu bedeller ayrıca gösteriliyordu. Sonra yapılan yönetmelik ile fatura sadeleştirilmiştir. Bu şeffaflığı azaltsa da tüketicinin faturayı daha kolay okumasını da sağlamıştır. Bu bölümden sorumlu olanlar Elektrik Dağıtım Şirketleridir. ( Teiaş İletim Sistemi işletmecisi olarak farklı bir şirkettir ve halen kamu kurumu faaliyet gösterirken tüm elektrik dağıtım şirketleri özedir)

3-         Vergi ve Fonlar

Bu bölümde enerji fonu (%1) , TRT payı(%2) , elektrik(Belediye) tüketim vergisi(%1 ya da %5)  bulunmaktadır. %18 KDV eklenmesiyle toplam tutar hesaplanır. Sanayi tarifesinden elektrik kullanıyorsanız TRT payı ödemiyor olmanız gerekir. Bunun dışında üretim yapan elektrik aboneleri sanayi tarifesinden elektrik kullandıkları için Belediye Tüketim Vergisini %1 öder. Bazı özel faaliyet konularında üretim yapmasa bile Belediye Tüketim Vergisini %1 ödeyebilir. (Soğuk Hava- Depolar)

Elektrik dağıtımının özelleştirilmesi sonucu elektrik faturası şikâyet ve itirazlarında da artış oldu. Pek çok abone tüketimine göre çok yüksek fatura ödediğini iddia ederek ilgili yerlere şikâyette bulundu. Faturalara itirazları elektrik faturasını gönderen firmaya yapılmalıdır. İlk itirazınız kabul edilmez ve haklı çıkarsanız elektrik faturasını gönderen şirket size ödediğiniz miktarın iki katını tazminat olarak ödemek zorundadır.

Elektrik Tedarik Firması ile sorunu çözemediğinizde ise Tüketici Hakem Heyetlerine başvuru yapabilirsiniz. Elektrik tüketiminiz serbest tüketici limitini geçiyor ise indirimli elektrik seçeneklerinden yararlanabilirsiniz. Bu limitlerle elektrik tüketen tüketicilere serbest tüketici deniliyor ve serbest tüketiciler farklı özel elektrik firmalarından birini seçebiliyor. Tedarikçi firmalar daha uygun fiyatlarla elektrik temin edebiliyor ve abonelerine çeşitli kampanyalarla daha ucuza satabiliyor.

Firmaların indirim elektrik oranları değişebiliyor. İndirimli elektrik faturası ile tüketiciler yılda bir fatura bedeli kadar tasarruf sağlayabiliyor. Elektrik dağıtım ve satışının özelleşmesi tüketicilere birçok avantaj sağlıyor. Ancak tüketiciler bu avantajları yeterince takip edip kullanamıyor. AFA Enerji olarak tüketicilere danışmanlık hizmeti veriyoruz, daha ucuz ve kesintisiz elektrik kullanmalarını sağlıyoruz.